Mandarynka, czyli młodsza siostra pomarańczy, mniejsza ale słodsza, jak również łatwiejsza w obieraniu i dzieleniu. Mandarynka jest to gatunek rośliny wieloletniej z rodziny rutowatych. Nazwa jej pochodzi od nazwy wyspy Mauritius na Oceanie Indyjskim, którą niegdyś nazywano Mandarą. W zależności od odmiany rośnie na wiecznie zielonych, bardzo ciernistych krzewach lub drzewach, osiągając wysokość nawet 8 metrów.
Rodzimym miejscem występowania mandarynek są południowe Chiny i Indochiny. Były tam kultywowane w celu pozyskania owoców, już ponad 4000 lat temu. Mandarynki z Chin przywędrowały do Europy w XIX wieku.
Mandarynki – właściwości odżywcze i lecznicze
W 100 gramach mandarynki znajduje się około 53 kalorii (kcal). Owoce zawierają dużo kwasów organicznych, m. in. cytrynowy i jabłkowy, które pomagają pozbyć się substancji toksycznych z organizmu. Mandarynka jest dobrym źródłem witamin: A, B1, B6, C, kwasu foliowego oraz składników mineralnych: potasu, magnezu, managanu i wapnia. Mandarynki są silnie zasadotwórcze, pomagają złagodzićzakwaszenie organizmu, zalecane są dla osób cierpiących na schorzenia dróg moczowych, pomagają również na zaparcia. Z badań wynika, że jedzenie mandarynek może zmniejszać ryzyko raka wątroby, a także łagodzi dolegliwości wynikające z przewlekłego wirusowego zapalenia wątroby. Właściwości prozdrowotne wykazuje także skórka tych owoców. Znajduje się w niej związek o nazwie salvestrol Q40, który w tkance nowotworowej przekształca się w toksyczną substancję niszczącą guza. Z liści otrzymuje się olejek eteryczny, wykorzystywany w przemyśle spożywczym i perfumeryjnym.
Znając wszystkie zalety tych smacznych owoców, powinniśmy korzystać z trwającego na nie sezonu. Mandarynki nadają się do jedzenia nie tylko jako samodzielna przekąska, ale wzbogacają także inne potrawy o ciekawe nuty smakowe. Mogą być wykorzystywane do wszelkiego rodzaju sałatek owocowych lub owocowo-warzywnych, do deserów, sosów, a także do dań głównych.
Odmiany mandarynki
• Klementynka – stanowi skrzyżowanie mandarynki z gorzką pomarańczą, pochodzi z Algierii i nazywana jest od imienia francuskiego członka zakonu. Przoduje w popularności i uprawie na całym świecie. Zawiera małą ilość pestek.
• Satsuma – istnieje ponad 100 odmian satsumy, różniących się od siebie czasem dojrzewania, kształtem i aromatem. Krzewy rosną na terenach klimatu tropikalnego, ale rozwijają się lepiej w chłodniejszym klimacie subtropikalnym. Jej owoce dojrzewają wcześniej niż owoce innych mandarynek. W ogóle nie posiada pestek.
• Tangerynka – pierwotnie pochodzi z Laosu i Chin. Charakterystyczna dla niej jest odstająca od miąższu skórka. Z wyglądu przypomina owoce satsuma, lecz w przeciwieństwie do nich ma pestki. Skórka ich jest cieńsza, owoc czerwony, a smak bardziej cierpki.
• Tangela – powstała ze skrzyżowania mandarynki z grejpfrutem. Cechą charakterystyczną dla tej mandarynki są bardzo słodkie i soczyste owoce z gorzkim posmakiem oraz łatwe oddzielanie się skórki od segmentów miąższu.
Ciekawostki o mandarynkach
→ Mandarynki to typowo jesienno – zimowe owoce, okres zbioru przypada od października do lutego
→ Jak już wspomnieliśmy nazwa owocu wywodzi się od wyspy Mauritius, jednak alternatywna teoria głosi, że owoc swoją nazwę zawdzięcza chińskiemu dostojnikowi Mandarynowi, noszącego szaty właśnie w kolorze tego owocu
→ Owoce mandarynki można przechowywać zarówno w temperaturze pokojowej, jak i w lodówce
→ Najwięksi producenci mandarynek na świecie to: Chiny, Hiszpania, Brazylia, Japonia, Turcja, Włochy i Egipt
→ Miąższ nieświeżych owoców jest suchy, a skórka pomarszczona. Świeże owoce mandarynek dają się łatwo obrać i są soczyste
→ Mandarynka w języku angielskim to Mandarin lub Tangerin, w języku francuskim i niemieckim – Mandarine, w języku hiszpańskim – Mandarina
→ W Chinach mandarynki są symbolem obfitości i szczęścia.